Bấm vào hình để xem kích thước thật

Các xử trí cơ bản trong cấp cứu tai nạn ngày Tết

Ngày đăng:  26/01/2012

 
Lượt xem: 11280

Tết là thời gian các bé nhỏ có nhiều thời gian nghỉ ở nhà nhất. Và thời gian này, người lớn cũng rất bận rộn với công việc chuẩn bị Tết. Do đó, khả năng các tai nạn như phỏng, té, nuốt trúng hạt trái cây...xảy ra so với thường ngày là cao hơn khá nhiều. Một chút thời gian dành cho các kiến thức sơ cấp cứu các tai nạn này thiết nghĩ là cần thiết cho mỗi gia đình.

1.Dị vật hầu họng :


Dị vật đường thở là một cấp cứu nội – ngoại khoa, do đó việc tiến hành cấp cứu càng nhanh càng tốt, trong đó việc sơ cứu ban đầu có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Tuy nhiên các cấp cứu ban đầu này chỉ áp dụng trong trường hợp tối khẩn cấp vì nếu không cấp cứu ngay người bệnh sẽ tử vong.


Tình huống xảy ra: Khi trẻ ăn nhanh, nuốt vội hay vừa ăn vừa nói thì khả năng bị di vật đường thở là rất cao. Các hạt trái cây thường bị hóc trúng là hạt đậu phụng, hạt saboche, hạt dưa, viên thuốc, sặc bột cháo sữa.Cũng có trường hợp bé chơi nhét hòn bi vào mũi làm hòn bi tuột sâu vào trong mũi.


Biểu hiện của bệnh:


Trẻ đang ngậm hoặc đang ăn đột nhiên ho sặc sụa, tím tái, ngạt thở trong chốc lát, vã mồ hôi, có khi đái ỉa cả ra quần. Đó là hội chứng xâm nhập xảy ra khi dị vật qua thanh quản, niêm mạc bị kích thích, chức năng phản xạ bảo vệ đường thở của thanh quản được huy động để tống dị vật ra ngoài. Sau quá trình này, có thể bệnh nhân sẽ tử vong do ngạt thở, nhưng cũng có thể dị vật được đẩy ra ngoài, bệnh nhân trở về bình thường. Do đó, các cách cấp cứu ban đầu này chỉ áp dụng trong trường hợp tối khẩn cấp vì nếu không cấp cứu ngay người bệnh sẽ tử vong. Khi gặp trường hợp này , cha mẹ cần phải thật bình tĩnh, quan sát nhanh bé, nếu tình trạng tím tái ngày bé ngày càng diễn tiến xấu thì các biện pháp sau đây nên được thực hiện:


-Đối với dị vật là chất lỏng (sữa, bột…): nhanh chóng khai thông đường thở, ngay lập tức nắm 2 cổ chân trẻ đưa lên cao, đầu hướng xuống dưới, tay kia vỗ mạnh lưng trẻ để làm trẻ khóc mạnh lên.


-Đối với dị vật không phải chất lỏng: tùy theo độ tuổi của bệnh nhân mà tiến hành làm nghiệm pháp Hemlich ở các tư thế khác nhau.
Với trẻ dưới 1 tuổi, cấp cứu đầu tiên khi bị ngạt là nên thổi ngược lại vì nếu làm nghiệm pháp Hemlich có thể gây ra chấn thương bụng.


Với trẻ lớn hơn 1 tuổi thực hiện nghiệm pháp Hemlich ở tư thế nằm

 


Với trẻ lớn hoặc người lớn thực hiện nghiệm pháp Hemlich ở 3 tư thế đứng, ngồi, hoặc nằm.


Hemlich tư thế nằm: đặt bệnh nhân nằm ngửa, đầu thấp, nghiêng sang 1 bên, 2 bàn tay người cứu nạn chồng lên nhau đè ngay vùng thượng vị, rồi ấn mạnh theo hướng đầu bệnh nhân, làm nhịp nhàng (ấn 4-5 cái 1 lần) để ép phổi với hy vọng không khí trong phổi được tống ra đồng thời đẩy cả dị vật ra ngoài thanh môn.


Hemlich ngồi hoặc đứng: người cứu nạn đứng sau lưng nạn nhân, đưa tay ra trước qua hông đặt trước vùng thượng vị, 2 tay chồng lên nhau, cho lưng nạn nhân dựa vào ngực người cứu nạn, sau đó ép mạnh vùng thượng vị nạn nhân từng đợt (ép 4-5 cái 1 lần).

 


Nếu nghiệm  pháp Hemlich 3 lần không thành công, lập tức hô hấp nhân tạo ngay với hy vọng đẩy dị vật xuống để đường thở phần nào được lưu thông. Đồng thời ngay cùng lúc đó nên gọi khẩn cấp dịch vụ cấp cứu y tế 115.


Những sai lầm nên tránh khi trẻ hít sặc:


- Móc cho ói vì dễ gây sắc thêm cho bé và gây viêm phổi hít.


- Cố gắng móc dị vật bằng tay làm dị vật di chuyển vào sâu hơn, gây khó thở hơn ho bé


- Chuyển ngay tới trung tâm y tế trong tình trạng bé tím tái nặng do ngạt thở mà không làm thủ thuật như trên.


2.Dị vật đường tiêu hóa:  Trẻ nuốt phải các vật không tiêu hóa được, thường gặp là đồng xu, viên bi, nút chai, nắp chai,  kim găm, kim băng, kẹp tóc.


Xử trí:


Các dị vật nếu không phải là vật sắc nhọn, góc cạnh thì thông thường chỉ cần theo dõi phân của bé trong 24-36 giờ xem dị vật có ra theo phân hay không.


Các dị vật sắc nhọn như kim, pin, tăm... thì bắt buộc phải được thoe dõi tại bệnh viện đề phòng các dị vật này làm thủng ruột, thường biểu hiện qua các triệu chứng đau bụng, tiêu phân máu.

Đăng bởi: BS Trương Anh Mậu, khoa ngoại

[Trở về]

Các tin khác

Tắc ruột vì  14/01/2021